Σάββατο 11 Φεβρουαρίου 2023

Περί γλωσσικής και θρησκευτικής αυθαιρεσίας


Με τα όσα δραματικά συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες και παρακολουθούμε από την Τουρκία, μου προκαλεί μεγάλη εντύπωση η έκδηλη άγνοια πολλών δημοσιολογούντων περί ύπαρξης χριστιανικών (κυρίως ορθοδόξων) κι ελληνικής καταγωγής πληθυσμών στην νοτιοανατολική Τουρκία όμως, ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση μου προκαλεί ο διαρκής χαρακτηρισμός τους ως …«ελληνορθοδόξων». Ένας όρος αδόκιμος στην καλύτερη περίπτωση, ιδιαίτερα προσβλητικός ωστόσο για κάθε έναν που αισθάνεται και είναι ορθόδοξος.

Οι άνθρωποι είναι ορθόδοξοι κι ελληνικής καταγωγής. Όσοι έχουν ελληνική καταγωγή. Αλλά ορθόδοξοι. Μόνον ορθόδοξοι! Όχι «ελληνορθόδοξοι». Μπορώ να καταλάβω την σπουδή που θέλουν να επιδεικνύουν ορισμένοι περί… ελληνικής «πρωτοκαθεδρίας» (όλοι οι άλλοι είναι β’ διαλογής) αλλά η Ορθοδοξία (και το ελληνικό πνεύμα) από την φύση της απορρίπτει τέτοιου είδους διακρίσεις.

Οπωσδήποτε, κατά τόπους υπάρχουν διαφορές στις συνήθειες, στα ήθη και τα έθιμα που διαμορφώνονται συν τω χρόνω κι από τις ιδιαίτερες εθνικές/πολιτισμικές ταυτότητες συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων· τούτο όμως δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως συνιστούν διακριτή και διαφορετική δογματική ομάδα. Δεν επιτρέπεται – αν έχουμε έστω την παραμικρή ιδέα για το τι μιλάμε – να συνθέτουμε αυθαίρετα διαφορετικές έννοιες που στο τέλος-τέλος, μάλλον εξυπηρετούν αντιλήψεις ξένες προς την θρησκευτική μας παράδοση και την δογματική μας καθαρότητα.

Με την λογική αυτή, οι μουσουλμάνοι στην Θράκη είναι «ελληνομουσουλμάνοι», οι Ρωμαιοκαθολικοί στη Σύρο, την Πάτρα, την Κέρκυρα κλπ, «ελληνοκαθολικοί» και οι Αγγλικανοί «ελληνοαγγλικανοί». Αστεία πράγματα…

 

 

Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2022

Ευχές Χριστουγέννων

 


Τα πάντα εν σοφία εποίησε… ακόμη και την γέννησή Του! Για να μας υπενθυμίζει κάθε φορά, με κάθε πόνο και με κάθε αναστεναγμό, πως το “όλον” είναι αποτέλεσμα δημιουργίας κι όχι τυχαίο γεγονός!

Η ανάμνηση της γέννησης του Ανθρώπου συντελείται καθημερινά, παντού κι υπό οποιεσδήποτε συνθήκες κι όμως, ακόμη και σήμερα, δύο χιλιάδες και χρόνια μετά, εξακολουθούμε να μην αντιλαμβανόμαστε την ουσία του θαύματος!

Όταν η ανθρώπινη ζωή τιμολογείται κι αντιμετωπίζεται ως εμπορικό προϊόν μέσα σ’ ένα περιβάλλον “super market”, που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε όχι για να εξυπηρετεί τις ανάγκες μας αλλά για να κερδοσκοπούμε ο ένας εις βάρος του άλλου, αναρωτιέμαι, ποιό είναι το κέρδος που τελικά απολαμβάνουμε;

Ας βγάλουμε τα χέρια απ’ τις τσέπες κι ας τα χρησιμοποιήσουμε επιτέλους! Όχι για να πουλήσουμε ή ν’ αγοράσουμε αλλά για να δημιουργήσουμε! Έστω, κάτι το ελάχιστο. Με αγάπη όμως και πίστη. Ίσως έτσι, ο κάθε πόνος κι ο κάθε αναστεναγμός να γίνουν λίγο πιο υποφερτοί… Καλά Χριστούγεννα σε όλους!!!

 

Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2022

OXI


 

83 years ago we were forced to fight a war we had never wished for. Our small country with outdated armed forces, obsolete arms and no means had to defend itself from an empire with the most advanced military equipment at that time, and a mighty power of hundreds of thousands heavily armed troops that they could just walk through!
 
There was only one answer against fascism and that answer was heard loud and clear: OXI ( = No)! Italy had ten times the fire-power of Greece and overwhelming land, air and sea superiority. But we won. We won spiritually, psychologically and practically in the extreme cold mountainous fields of Northern Epirus, nowdays in Albania. It was the first defeat of the Axis powers and the first liberation of territory captured by the Axis powers.
 
The price paid from both sides was high. There is nothing good at war. No greatness, no pride, no honour! History is full of it. History is written with blood, sweat and tears...
 
We all know that people make the same mistakes again and again, because they never really learn. Sooner or later we will have to defend once more our small homeland from turkish nationalism and islamofascism and we shall prevail again, because we will be defending not only ourselves but what is fair and just!
 
Till then, we will be commemorating our grandfathers who fought and sacrificed themselves for our freedom, and we will preserve their spirit as their legacy to us and to all mankind! 🇬🇷

Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2022

Εγώ δεν είμαι εγώ

 


Εγώ δεν είμαι εγώ.

Είμαι εκείνος που βαδίζει πλάι μου και δεν μπορώ να τον δω.

Εκείνος που κάποτε τον επισκέπτομαι,
κι άλλοτε τον λησμονώ.

Εκείνος που μένει σιωπηλός και γαλήνιος καθώς εγώ μιλώ,
που γλυκά συγχωρεί ενώ εγώ μισώ.

Εκείνος που βαδίζει εκεί που εγώ δεν βρίσκομαι,
και που θα μείνει όρθιος όταν εγώ πεθάνω.

Απόδοση στα ελληνικά: Χρήστος Ι. Μωϋσίδης


Λίγα λόγια για τον ποιητή.

Ο Χουάν Ραμόν Χιμένεθ (Juan Ramón Jiménez), αποτελεί μία από τις σημαντικότερες φιγούρες της ισπανόφωνης ποίησης του 20ου αιώνα. Υπήρξε κύριος ανανεωτής της και πνευματικός πατέρας των ποιητών της γενιάς του ‘27.

Στην ποίηση του Χιμένεθ οι λέξεις μοιάζουν με νότες σε παρτιτούρα που, στο σύνολό τους, παράγουν μία συγκεκριμένη μελωδία κι όχι ανακόλουθους αφηρημένους ήχους. Ο ίδιος έζησε με την ποίηση για την ποίηση. «Η σχέση που έχω με την ποίηση είναι αυτή των παράφορα ερωτευμένων» είχε κάποτε δηλώσει και το εννοούσε! Δούλευε και ξαναδούλευε τους στίχους του ακατάπαυστα, με πάθος, μέχρι το τέλος.

Με το ξέσπασμα του Εμφυλίου φεύγει από την Ισπανία και λόγω της νίκης του Φράνκο, αυτοεξορίζεται μόνιμα. Ζει στην Κούβα, την Φλόριντα, την Ουάσινγκτον και στο τέλος εγκαθίσταται στο Πουέρτο Ρίκο.

Το 1956, τo βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας έρχεται σε μια τραγική στιγμή της ζωής του. Λίγες μόνον ημέρες πριν πεθάνει η γυναίκα του. Συντετριμμένος δεν θα παραβρεθεί στην τελετή απονομής για να το παραλάβει. Δύο χρόνια αργότερα πεθαίνει και ο ίδιος στην εξορία. Υπήρξε από τις σπάνιες εκείνες περιπτώσεις που διαπιστώνουμε ότι έργο και ζωή του δημιουργού ταυτίζονται.

Ενστάλαξε την ύπαρξή του στους στίχους των ποιημάτων του και μας χάρισε έργα με ιδιαίτερη αισθητική, συναισθηματική και πνευματική αξία. Όπως σημειώνει και ο Λεωνίδας Καλούσης, «… ο Χιμένεθ κινήθηκε γύρω από την λεγόμενη «καθαρή ποίηση» εμπνεόμενος από την πλατωνική φιλοσοφία αλλά και τους Γάλλους συμβολιστές, κι επιδιώκοντας το ιδανικό της τέλειας ομορφιάς, απέκοψε από την ποίησή του στοιχεία ιδεολογικά, πολιτικά ή κοινωνικά και σταθερά αναζητούσε λεπτές αποχρώσεις.»

Η ποίησή του αποτελεί παράδειγμα υψηλού πνεύματος και καλλιτεχνικής αγνότητας και το ποίημα που συνοδεύει αυτή την ανάρτηση το επιβεβαιώνει απόλυτα.

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2022

ABRACADABRA


Each physical object is defined by an internal power which either was given to it by nature or obtained as a result of certain actions... This power has a constant influence on ambient space, in objects and of course on time. Hence our surroundings, our world, is a place of constant interactions and power exchanges. That is why our physical and spiritual state, abilities and skills, way of thinking and behavior, mental and visual appeal, our social status and courses of life, can depend on things with which we daily communicate.
 
Speaking about such objects, with no doubt, we can ackowledge that they behave differently, and when it comes to influence they can be categorized by their amount of power.
 
Such power-valuable objects are talismans and amulets. The word talisman is derived from Arabian word tilism or tilsam, translated as “a magical picture” or “a magical script”. Talismans were special objects with arcane inscriptions and magical symbols.
 
They were produced from stone, metal or wood, with written magical formulas to protect the bearer from disasters or fulfill certain wishes. The most known ancient talisman inscription is the so-called “abracadabra” — the word that is read the same in all directions. Usually, it is pictured as a triangle inverted by top downwards and the word is divided into separate letters.
 
Although, of unknown origin its first known occurrence is in the second century works of Serenus Sammonicus (Liber Medicinalis), according to the Oxford English Dictionary. Several folk etymologies are associated with the word, from phrases in Hebrew that mean "I will create as I speak", or in Aramaic "I create like the word"...

Παρασκευή 22 Απριλίου 2022

Περί Θεού, ανθρώπου κι Αναστάσεως

 

Για πρώτη φορά στην ζωή μου, βιώνω τις Άγιες τούτες ημέρες με τρόπο που δεν είχα καν φανταστεί. Ό,τι σκέπτομαι και ό,τι αισθάνομαι δεν χωράει μέσα σε τυπικά και παραδόσεις. Ωστόσο, το Πάσχα, πέρα από τον όποιο συμβολισμό του δώσει κανείς ή από την όποια ερμηνεία κι αν δοκιμάσει, είναι πρωτίστως μία ευκαιρία συμφιλίωσης με το Θείο. Με την φύση μας δηλαδή.

Κι αν η προσέγγιση του Θείου γίνεται μόνο βαδίζοντας με συγκεκριμένα βήματα, μέσα από την μετάνοια (παραδοχή), την ευχαριστία (αποδοχή), τη δοξολογία (τιμή) και την παράκληση, προϋπόθεση είναι η οδός. Κι η οδός δεν είναι άλλη από την πίστη.

Στο γήϊνο πεδίο, η προσέγγιση του ανθρώπου ακολουθεί κι αυτή συγκεκριμένα βήματα πάνω στην ίδια οδό. Αυτά θα μπορούσαν να είναι η αγάπη, η κατανόηση, ο σεβασμός και η εκτίμηση.

Αν τώρα τοποθετήσουμε τον άνθρωπο στο ένα άκρο και τον Θεό στο άλλο, στο ενδιάμεσο βρισκόμαστε εμείς και η πίστη μας. Συνδετικός κρίκος ανθρώπου και Θεού, Εμείς και η Πίστη μας!

Ο Χριστός, ως Υιός του Ανθρώπου, ανέδειξε την ανθρώπινη φύση Του άξια της Θείας Χάρης όχι μόνον με τα λόγια Του αλλά και με τα έργα Του. Αυτή είναι και η δική μας αποστολή. Να αξιώσουμε την Θεία Χάρη και για εμάς τους ίδιους, καθιστώντας εαυτούς χριστούς με τα δικά μας λόγια κι έργα τα οποία, οφείλουν να μην είναι ευκαιριακά ή κατά περίπτωση.

Ως Υιός του Θεού, απέδειξε την θεϊκή Του φύση και την μοιράστηκε μαζί μας χωρίς μέτρο ή διάκριση. Κατά το παράδειγμά Του, οφείλουμε να δινόμαστε κι εμείς στους ανθρώπους γύρω μας χωρίς μέτρο και διάκριση, ακόμη κι όταν δεν μας αποδίδεται η εκτίμηση που αναμένουμε.

Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Ημέρα θλίψης αλλά και προσμονής διότι γνωρίζουμε πλέον. Η Ανάσταση που όλοι αναμένουμε δεν είναι ένα ιστορικό γεγονός, ένα εκκλησιαστικό έθιμο ή ένα θεολογικό φαινόμενο που η ανάμνησή του δύναται να μας καθιστά ψυχικά ήρεμους και πνευματικά «ασφαλείς».

Η Ανάσταση είναι ίδιον της ύπαρξής μας και συντελείται καθημερινά, οποιαδήποτε στιγμή, καθ’ οιονδήποτε τρόπο και για όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως. Φτάνει μόνο να πιστεύουμε…

Καλή Ανάσταση σε όλους με υγεία, αγάπη και δύναμη!

 

Σάββατο 16 Απριλίου 2022

Η Ανάσταση του Λαζάρου


Η ανάμνηση της ανάστασης του Λαζάρου που σήμερα εορτάζει η Εκκλησία μας, είναι μία μεγάλη ημέρα καθώς, ένας από εμάς αληθώς "ηγέρθη εκ νεκρών" για να προαναγγείλει το μεγάλο θαύμα της Ανάστασης του Κυρίου μας!

"Προ εξ ημερών του Πάσχα, δια των πέντε αισθήσεων, τον τετραήμερον ο τριήμερος, ταις δυσί τον έναν χαρίζεται "... Το γεγονός αυτό καθ' αυτό της αναστάσεως του Λαζάρου, δεν συνέβη για να αποδείξει την δύναμή του ο Υιός του Ανθρώπου. Άλλωστε, δεν ήταν αυτός ο σκοπός Του εξαρχής' αλλά, για να καταδείξει το μελλούμενο της συντριβής του θανάτου και για να βεβαιώσει για την αποκατάσταση της ανθρώπινης φύσης σύμφωνα με το Θεϊκό Σχέδιο. Έκτοτε, γνωρίζουμε - όσοι από εμάς πιστεύουν - ότι ο θάνατος δεν έχει καμία οντολογική επίπτωση σε κανέναν μας. 
 
Με το πέρασμα του χρόνου, η λαϊκή μας παράδοση επλούτισε κι έως σήμερα, εκδηλώνεται με τα πολλά και διαφορετικά κατά τόπους έθιμα που σιγά σιγά - δυστυχώς για εμάς και για τις επόμενες γενεές - τα χάνουμε, χάριν μιας δήθεν πνευματικής ορθότητας κι εκλογίκευσης των πάντων που στο τέλος τέλος δεν έχει και νόημα... άποψή μου.
 
Σύμφωνα με την ιστορική καταγραφή, ο Λάζαρος κατέφυγε στην Κύπρο και εγκαταστάθηκε στην περιοχή του Κιτίου (σημερινή Λάρνακα) περί το 33 μ.Χ. Εκεί τον συνάντησαν ο απόστολος Παύλος και ο Βαρνάβας, κατά την πρώτη αποστολική περιοδεία τους και τον χειροτόνησαν επίσκοπο Κιτίου. Υπηρέτησε τους ανθρώπους έως το 60 μ.Χ. οπότε και παρέδωσε το σώμα και το πνεύμα του για δεύτερη φορά.
 
Ο ναός του στη Λάρνακα, χρονολογείται από το τέλος του 9ου αιώνα μ.Χ. και χτίστηκε πάνω ακριβώς από τον δεύτερο τάφο του.